Het kunstwerk bij Museum Hengelo. Eigen foto.
Het kunstwerk bij Museum Hengelo. Eigen foto.

Hengelo herdenkt oorlogsslachtoffers

Algemeen

Op 4 mei worden de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de slachtoffers van oorlogssituaties en vredesoperaties herdacht waarbij Nederland betrokken was. Dat laatste gebeurt sinds 1961. Ook Hengelo staat vanzelfsprekend stil bij het oorlogsleed. Bij het museum staat sinds enkele weken een opvallend kunstwerk. Een eerbewijs aan het verzet.

HENGELO - Het kunstwerk staat momenteel voor Museum Hengelo ter gelegenheid van de herdenking van de April-meistaking 1943. Daar is de tentoonstelling ‘Een lijn trekken’ te zien. Het kunstwerk is gemaakt door Ton Duivenvoorden. Opstand is de naam de naam die eraan gekoppeld is. “Opstand is een bescheiden, monumentaal eerbewijs aan verzet tegen een massieve macht. Het opstaan van enkelen door velen gevolgd. Je niet neerleggen bij overmacht is echte vrijheid. Dat kan je duur komen te staan. Toch hebben de stakers laten zien dat je met vereende krachten overmacht op haar grondvesten kan laten schudden”, zo luidt de toelichting bij het kunstwerk. “Het beeld staat tot en met zondag 7 mei voor Museum Hengelo aan de Beekstraat 51”, laat Gerrit ter Welle namens het museum weten. Momenteel is er volop aandacht voor de April-meistakingen. Deze stakingen waren de grootste uiting van massaal en geweldloos volksverzet in de door Duitsland bezette gebieden. Maar liefst 200.000 Nederlanders keerden zich tegen de bezetter. Dit jaar is het 80 jaar geleden dat de April-meistakingen plaatsvonden.

De herdenking in Hengelo was zaterdag. Landelijk krijgen deze stakingen nu veel aandacht door de documentaire van Erik Dijkstra, die op NPO2 is te zien. De derde en laatste aflevering van deze serie is op maandag 8 mei. Dijkstra reconstrueert de gebeurtenissen via persoonlijke verhalen. Ook interessant is momenteel de vijfdelige podcast ‘Verdwenen winkels’, Daarin gaat Rose Heijnen op zoek naar het verhaal achter de warenhuizen van haar overgrootvader. De podcast gaat ook over Hengelo. De Joodse overgrootvader Jacob Menko had voor de oorlog vier succesvolle warenhuizen. Daaronder ook een warenhuis in Hengelo. De andere drie waren in Amersfoort, Deventer en Almelo. De winkels zijn tijdens de oorlog verdwenen, net als Jacob zelf, zijn vrouw Rozetta en hun kinderen Truus en Sieg. Zij werden gedeporteerd en vermoord in Sobibor. In deze podcast achterhaalt Rose Heijnen welke duistere deals er in de oorlogsjaren rondom de winkels gesloten werden. ‘Verdwenen winkels’ is te beluisteren op Spotify en de andere grote podcast-apps en via NPO Luister.
 

Op donderdag 4 mei is er ook een herdenkingsbijeenkomst in de Lambertusbasiliek. “Iedereen is welkom”, zegt secretaris Annette van der Zande van stichting 4 mei Herdenkingsbijeenkomst Hengelo. “Het is een bijeenkomst zonder kerkelijke signatuur.”

Over deze herdenkingsbijeenkomst stond vorige week een verhaal in deze krant.

Stefan Wegdam

‘Je niet neerleggen bij overmacht is echte vrijheid’

Afbeelding