Eerste generatie Turken in Nederland
AlgemeenBernhards Ontmoeting nodigt Ömür Gökcan uit om op 11 mei 2023 in de Bibliotheek Hengelo te vertellen over zijn droom, het maken van een documentaire over de eerste generatie Turken in Nederland.
HENGELO – In de jaren 60 en 70 van de 20ste eeuw kwamen duizenden Turkse mannen naar West-Europa, op basis van de associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Turkije. In eerste instantie op uitnodiging van bedrijven, later ook op eigen initiatief. Zij deden meestal zwaar, laaggeschoold en slecht betaald werk, waarvoor weinig Nederlanders te vinden waren.
Ömür Gökcan (28) is de zoon van zo’n gastarbeider, maar geboren en getogen in Hengelo. Een trotse Tukker die tegenwoordig werkzaam is bij FunX in Rotterdam. Hoe ben je eigenlijk op het idee gekomen hier een documentaire over te willen maken? “Ik voelde altijd al de behoefte om de brug te zijn tussen woord en begrip. Context te geven, verhalen vertellen die er toe doen”, aldus Ömür. Zo is First Generation ontstaan, hij is verhalen gaan halen van zijn familieleden die destijds niet naar Nederland zijn gekomen, maar in Turkije zijn gebleven. “De wil was er wel, maar door wet- en regelgeving in die tijd, al een eigen gezin hebben, zijn velen toch gebleven en probeerden ze er toch maar het beste van te maken.” Ömürs ouders komen uit een dorp in de provincie Aksaray: Yesilova (Turkije). Drie zussen van zijn moeder, een broer en drie zussen van zijn vader zijn ‘achter gebleven’.
Ömür Gökcan laat de vrouwen van de eerste generatie (Turkse) gastarbeiders aan het woord Dit concept, FirstGeneration, is inmiddels uitgegroeid tot een docuserie met landelijke aandacht. De mannen werden naar Nederland gehaald om te werken, de vrouwen hadden geen andere keus dan te volgen. Voor veel vrouwen moet dit enorm moeilijk zijn geweest, maar niet voor Ömürs moeder. “Mijn moeder is een van de uitzonderingen. Zij heeft doorgepakt en werd welzijnswerkster bij SCALA Welzijnswerk. Veel van haar vrouwelijke leeftijdsgenoten bleven hangen; blijven doen wat hun ouderen altijd al hadden gedaan, namelijk enkel en alleen zorgdragen voor familie in plaats van gericht zijn op eigen ontwikkeling.”
Wat vind jij een van de grootste verschillen tussen een Turkse en een Nederlandse familie? “Eenheidsgevoel. Dat heeft natuurlijk z’n voor- en nadelen aan beide kanten, maar de Turkse gemeenschap, in de breedste zin van het woord, fungeert meer als eenheid op bepaalde onderwerpen.”
Bernhards Ontmoeting wil met deze serie lezingen ‘Het vuur in mij’, mensen die heel betrokken en trots zijn op hun werk en dit graag met ons delen, een podium geven. De lezing ‘Het vuur in mij: First Generation’ begint om 20.00 uur bij Bibliotheek Hengelo aan de Beursstraat. De toegang is € 10.00 incl. koffie/thee en Turkse lekkernijen. Kaarten kunnen worden besteld via:
www.bibliotheekhengelo.nl
Linda Meijer
De Turkse gemeenschap fungeert meer als een eenheid
