Verantwoord het internet gebruiken
Een groot deel van ons leven speelt zich tegenwoordig digitaal af. Social media, thuiswerken, internetbankieren, eten bestellen of gamen; we kunnen bijna niet meer zonder het internet. Daarom is er op 7 februari de Internationale Dag van het Veilige Internet, om bewustzijn te creëren over online veiligheid en digitale vaardigheden.
TWENTE – De Internationale Dag van het Veilige Internet is een initiatief van de Europese Commissie en is bedoeld om aandacht te vragen voor veilig en verantwoord gebruik van online technologie en mobiele apparaten. Hier zijn enkele basistips om veilig het internet te kunnen gebruiken.
Phishing-mail
Hackers maken gebruik van kwetsbaarheden op het internet. Dit doen zij onder andere door phishingmails. Dit zijn nep-e-mails waarmee criminelen de ontvanger naar een valse website proberen te lokken. Hier kunnen zij mogelijk gegevens of geld stelen. Een phishing-mail is soms moeilijk te onderscheiden van een echte mail, toch zijn er enkele manieren om een nep-mail te herkennen.
Een echte bank, internetprovider of andere instanties zullen nooit per e-mail of telefoon vragen om persoonlijke gegevens of wachtwoorden.
Installeer updates direct om apparaten veilig te houden
Ook is het belangrijk om op te letten op het e-mailadres waarvan de mail afkomstig is. Vaak is het een compleet ander e-mailadres of een afgeleide versie van de echte bedrijfsnaam. Let ook op onregelmatigheden in taalgebruik en vormgeving. Vergelijk de mail eventueel met een andere e-mail van de instantie om zeker te weten dat de mail betrouwbaar is.
Het is mogelijk om links in een e-mail eerst te inspecteren. Dit is te doen door met de muis op de link te staan zonder erop te klikken. Zo is het adres van een website te zien waar de link je naartoe wil sturen, hier valt vaak uit op te halen of het om phishing gaat of niet. Wanneer het niet vertrouwd is, klik dan niet op de link. Ga in plaats daarvan direct naar de website van de organisatie toe door het adres zelf in te voeren in de webbrowser. Dit geldt overigens ook voor links in smsjes, social media-posts en WhatsApp-berichten.
Wachtwoorden
Het lijkt makkelijk om steeds hetzelfde wachtwoord te gebruiken op verschillende websites. Dit is echter niet verstandig omdat het kan gebeuren dat wachtwoorden worden gelekt bij bijvoorbeeld een webshop. Wanneer overal hetzelfde wachtwoord is gebruikt, dan zouden criminelen met dat wachtwoord kunnen inloggen bij bijvoorbeeld de online bank, e-mail of andere belangrijke websites. Kies dus in elk geval bij belangrijke websites voor een uniek en lang wachtwoord.
Om wachtwoorden te onthouden kan er gebruik worden gemaakt van passwordmanagers zoals LastPass of Bitwarden. In deze apps worden wachtwoorden onthouden en in een digitale kluis gestopt. Er is hiervoor maar één (sterk) wachtwoord te onthouden om toegang te krijgen tot je andere wachtwoorden. Wachtwoorden in een notitie op de computer opslaan wordt afgeraden.
Veel websites geven tegenwoordig de mogelijkheid om tweestapsverificatie aan te zetten. Dit houdt in dat de gebruiksnaam en het wachtwoord eerst wordt ingevoerd. Vervolgens moet er nog een aparte unieke code worden ingevoerd die binnenkomt op de mobiele telefoon via een sms of een speciale app. Wanneer een crimineel dan toch toegang tot een wachtwoord heeft dan kunnen zij alsnog niet op een account terecht omdat zij deze code niet hebben.
Updates
Zorg ervoor dat apparaten altijd up-to-date zijn. Wanneer er nieuwe updates beschikbaar zijn, installeer de updates dan zo snel mogelijk. Updates zijn namelijk bedoeld om de software te verbeteren en lekken hierin te dichten.
Maak bovendien regelmatig back-ups van belangrijke bestanden. Bedenk welke foto’s, documenten of video’s het meest gemist zullen worden wanneer de computer onverwachts kapotgaat. Een back-up kan zowel online als offline worden gemaakt. Denk hierbij aan iCloud, Google Drive of Dropbox. Offline kan er gekozen worden voor een externe harde schijf of een USB-stick.
Meer weten over slim computergebruik? Bibliotheken in de buurt organiseren vaak Computerspreekuren waar mensen met allerlei vragen terecht kunnen. Ook geven zij (gratis) cursussen om beter met computers en bepaalde belangrijke websites of apps om te leren gaan.
