Stolperstein
Stolperstein Studzinsky
HENGELO - Op maandag 4 april worden in de bibliotheek van Hengelo 24 joodse inwoners herdacht voor wie dit jaar een stolperstein gelegd is. Een stolperstein – een struikelsteen - is een klinker van 10 x 10 cm die gelegd wordt voor het huis waar Joden vrijwillig gewoond hebben voordat ze in de Tweede Wereldoorlog op transport gezet zijn en vermoord zijn in concentratiekampen. In Hengelo zijn destijds 168 joodse inwoners weggevoerd en vermoord. Eén van de slachtoffers was het gezin Studzinsky, bestaande uit het echtpaar Herman Studzinsky, Margot Studzinsky-Kiwit en hun zoon Manfred. Het gezin kwam in de jaren dertig via Berlijn naar Hengelo en ging aan de Wetstraat 1 wonen. In dit pand zit nu Mossink Bedmode. Herman Studzinsky was kleermaker. Hun zoon, Manfred Studzinsky zou op vijfjarige leeftijd naar ‘ene bewaar- en speelschool’ gaan, maar werd geweigerd, want vanaf 1 september 1941 mochten Joodse kinderen niet meer naar openbare of naar christelijke scholen. Ze moesten naar Joodse scholen. Manfred moest naar de Joodse school in Enschede. Zo ver is het niet gekomen, want het gezin ging onderduiken. Ze hebben korte tijd ondergedoken gezeten boven de kapperszaak van Baartman in de Drienerstraat nummer 7, samen met de familie Velleman uit de Nieuwstraat. Maar, omdat het aantal van acht onderduikers te veel was, werd het gezin Studzinsky naar een ander onderduikadres gebracht aan de Weversweg. Daar zijn ze verraden, gearresteerd en weggevoerd naar kamp Westerbork. Vandaar zijn ze op transport gezet naar een concentratiekamp. Manfred en zijn moeder werden op 22 mei 1944 in Auschwitz vergast, 7 en 35 jaar oud. Zijn vader is op 9 april 1945 in Buchenwald om het leven gebracht, 40 jaar oud.
Andere slachtoffers
De andere slachtoffers voor wie dit jaar een stolperstein gelegd is, zijn: Erwin Nüszbaum (woonde aan Mensinkweg 24), Moritz Schaap (Berfloweg 211), Sophia Schlosser (Oude Grensweg 95), Hermann Sommerfeld, Frieda Sommerfeld-Gumpert, David Isaak Wolff, Regina Wolff-Gumpert en Kurt David Wolff (allen woonden aan de Elzenstraat 23), Maurits Markus de Wolff en Emma de Wolff-Schlösser (P. Krúgerstraat 11), Julius Steinmann, Henriëtte Steinmann-van Gelder en hun twee zonen Kurt Steinmann van 18 en Manfred Steinmann van 14 jaar. Dirk Jacobus Spanjaard (Bornsestraat 182), Salomon Suiskind (Reitzstraat 44), Henriëtte Turksma-de Leeuw (Deldenerstraat 12), Robert Schwarzkopf (Deldenerstraat 199), Meijer van der Wijk en Bertha van der Wijk-Kets de Vries (Wolter ten Catestraat 24).
Jizkor uitspreken
De herdenkingsceremonie wordt georganiseerd door de werkgroep “Stolpersteine Hengelo”, onderdeel van de stichting “Levend Verleden Oost-Nederland”. Ans Brongers, lid van de werkgroep “Stolpersteine Hengelo” beschrijft de lotgevallen van een Joodse familie uit Hengelo en samen met mede-werkgroep lid Marinus van Rooij lezen zij de namen voor van de 24 slachtoffers. Bert Oude Engeberink, voorganger van de Liberaal Joodse Gemeente spreekt de Jizkor uit, een herinneringsgebed voor de slachtoffers. Het muzikaal intermezzo wordt verzorgd door leerlingen van de muziekschool Oyfo. Ook burgemeester Sander Schelberg zal bij de herdenkingsceremonie aanwezig zijn. Toegang is gratis. Aanvang: 20.00 u. Zaal open: 19.30 uur.