De Watertoren
HENGELO - In deel 35 van Uit het verleden van Hengelo neemt Marinus van Rooy u mee in de geschiedenis van de watertoren aan de Waarbekenweg.
De hier afgebeeld watertoren aan de Waarbekenweg is gebouwd in opdracht van de Hengelose fabrikanten. U weet dat Stork in veel opzichten de grote initiator was bij de belangrijke zaken in Hengelo. Stork had een grote toeloop van arbeiders uit de omliggende plaatsen. Gevolg was dat Tuindorp werd gebouwd, Nijverheid en 't Wilbert in de verdere toekomst. Stork en Dikkers dachten: "Regeren is vooruitzien".
In 1895 is deze watertoren aan de Waarbekenweg gebouwd door architect J. Schotel, die de bouw van meerdere watertorens op zijn naam had staan. Watertorens kunnen verschillende functies hebben. Wij denken hierbij aan Delden waar het nog de gewoonte is wanneer de ijsbaan open is de vlag aan de toren te hangen. Hengelo heeft nog een watertoren, namelijk die aan de Lansinkesweg die in het verleden door Stork gebrouwd en gebruikt werd en nu in gebruik is door de brandweer van Hengelo. Bij de K.N.K.S., Koninklijke Nederlandse Katoen Spinnerij, was er ook een maar die moest verdwijnen bij de afbraak der K.N.K.S. aan de Industriestraat. De Hengelose bevolking vertrouwde in eerste instantie, nadat de waterleiding was aangelegd, het niet helemaal. Men bleef water halen op de ouderwetse manier met alle gevolgen van dien. Maar met het verstrijken van de tijd overwon toch het gewone verstand en de bevolking ging over op het schone opgepompte water uit de watertoren
De watertoren is 30 meter hoog en was tijdens de bevrijding op 3 april 1945 een doelwit van de Canadese bevrijders die vanuit Enschede naderden. Duitsers hadden zich in de toren genesteld en openden het vuur. Enkele granaten maakten een eind aan deze situatie. In 1948 werd de oorlogsschade hersteld. In 1959 volgde een rigoureuze reconstructie en de gehele bovenbouw werd vernieuwd. De laatste tijd is er veel te doen met betrekking tot deze toren. In 2003 stopte Vitens met de waterwinning. De capaciteit was te klein voor Hengelo. Bedenkt u wel dat de watertoren opgericht werd in 1895 toen Hengelo een paar duizend inwoners telde en dat nu in 2020 Hengelo ongeveer 80.000 inwoners heeft en dat de capaciteit niet meer voldoende is. Het waterwingebied is in 2004 verkocht aan Ter Steege Vastgoed. Gemeente en Ter Steege onderhandelden al jaren over het totale aankoopbedrag. De gemeente heeft inmiddels een prachtig watertorenpark aangelegd en de Waarbekenweg heeft een totale verandering ondergaan. De Veldbeek kabbelt langs de fietssnelweg F35 en sluit een eind verder aan bij de Berflobeek. Maar dat is niet alles. Er moeten parkwoningen komen en dat is het grote probleem. De Watertoren is in het verleden gebruikt door de Stichting in Wording voor allerlei activiteiten, maar die moest in augustus 2020 weg uit de toren. De toren is te koop voor 260.000 euro. Daar is het wachten op. Plannen genoeg van Bed en Breakfast tot architectenbureau en restaurant. Maar bij de toren hoort het pomphuis, kolenschuur, trafohuisje en verdeelstation. Let wel op: er mag niets aan het rijksmonument veranderd worden met de zekerheid dat een ambtenaar van de rijksmonumentendienst regelmatig komt kijken of er een spijker in het kolenhok geslagen is.
Tot een volgende keer,
Marinus van Rooy