Burgerjaarverslag
In de Tubantia las ik dat de gemeente Enschede een burgerjaarverslag gaat produceren. Bedoeld zal zijn een terugblik op 2018, te verschijnen zo snel mogelijk in het nieuwe jaar. Ik heb één advies aan allen die hierbij betrokken zijn: doe het niet. Ik heb ervaring met zo'n wangedrocht opgedaan. Ik weet dat daar licht over gedacht wordt. Vanuit het bestuur komt het idee voor een Burgerjaarverslag of van een fanatieke voorlichter, die een wit voetje bij zijn baas wil halen en daar later veel spijt van krijgt. Hoe gaat dat in de praktijk? Degene die het idee oppert, krijgt de opdracht alles op een rijtje te zetten. Hij of zij heeft het idee gelanceerd en de andere betrokken willen geen nee zeggen, maar ze willen het project ook niet in hun in-vakje hebben. Wie een probleem signaleert mag het zelf oplossen. Allereerst: wat moet er in het Burgerjaarverslag komen te staan? Daar kan je een lijstje van maken, dat al spoedig groeit tot anderhalf A4'tje. Het is bedoeld voor onderwerpen de het publiek in zijn algemeenheid raken: openbare orde, beroep en bezwaar, juridische aangelegenheden, klachtenafhandeling, communicatie, Koninklijke Onderscheidingen en meer. Meestal gedraagt de burgemeester als opdrachtgever, maar de klus is zo omvangrijk dat iemand van Voorlichting de coördinatie op zijn dak krijgt. Misschien is hij eerst vereerd, maar in de loop van het proces wordt de animo kleiner en ergernissen groter. De coördinator, die ook niet alles weet, vraagt andere ambtenaren teksten aan te leveren. Ik bespaar u de ellende van het op tijd aanleveren (niet dus), om dan tot de ontdekking te komen dat niemand op eenzelfde manier schrijft. Sterker, dat sommige mensen een fantastisch raadsvoorstel kunnen schrijven, maar iets anders niet. Dus hij als niet vakexpert moet alle teksten herschrijven en ondertussen loopt de tijd langzaam door. En is het april/mei en er is nog geen verslag gedrukt.
Wat is het doel van het verslag? Het gaat om profilering van het bestuur. Zij vinden dat ze niet de aandacht krijgen van de media, die ze verdienen en ze willen wel eens terugslaan. Dat betekent dat wethouders en burgemeester zich met de vorm en inhoud van het verslag gaan bemoeien, eerst op ambtelijk niveau en later op bestuurlijk niveau. Want de bestuurders vinden dit het pakkie-an van de burgemeester. Maar als ze een beslissing over de vormgeving moet nemen en de burgemeester het aan het college heeft laten zien, zorgt dit weer voor veel onhandigheden. Want dan moet er gestemd worden over vormgeving of dat het al dan niet een glossy magazine moet worden. Waarover nogal wat klachten kwamen als 'te duur' en waar de inhoudelijke teksten te vaak door te veel mensen waren bekeken, waarna er telkens iets geschrapt moet worden.
Wat bleef er over? een inhoudsloos verslag, op duur papier, met een fantastische vormgeving. En wat gebeurde er met het verslag? In het ergste geval werd het huis-aan-huis bezorgd, waardoor duizenden exemplaren in de stadsvijvers terecht kwamen of rechtstreeks doorgingen naar het oud papier. Er staat namelijk geen letter nieuws in, en wat er in staat wordt gezien als propaganda. En dat is het ook. College, doe het niet. Gebruik je geld en tijd op een betere manier.