HENGELO - In deel 12 van de serie Uit het Verleden van Hengelo kijken we weer naar een bijzonder object in Hengelo. Deze keer staat een markante boom centraal.
Soms hoor je mensen tegen elkaar zeggen "Wanneer die boom, huis of ander voorwerp spreken kon, dan kon die heel wat vertellen." Dit zou ook gezegd kunnen worden van deze boom die rechts op de foto aanwezig is. Deze boom aan de Twekkelerweg richting de Waarbeek, stond bekend als de Groothuisboom. Ik ben in de geschiedenis gedoken van deze boom, die niet alleen een respectabel aantal jaren telde maar ook met een geschiedenis die zeer de moeite waard is om er kennis van te nemen. In de buurt van de boom woonde, voor 1900, de klompenmaker Jan Hendrik Groothuis, geboren in 1870. Jan Hendrik bezat grote gedeeltes grond in de omgeving. De gemeente Hengelo had grote plannen om deze omgeving kleur en vorm te geven. Veel arbeiders kwamen naar Hengelo om in de metaal te werken, want de expansie van de metaalfabrieken was enorm na de vestiging van Stork in 1863, gevolgd door Dikkers en Hazemeyer. Er moesten woningen en winkels zijn. Ook werd er gedacht aan het onderwijs en er moest een school gebouwd worden. De gemeente ging in 1885 in overleg met Hendrik Jan Groothuis. Op zijn grond zou de latere Waarbeekschool gebouwd worden.
Hendrik Jan hield de verkoop tegen met de woorden "Ik verkoop niks want dan bin ik et kwiet!" Natuurlijk speelde bij hem mee "Als ik mijn been stijf houd kan ik de prijs opdrijven." De onderhandelingen verliepen moeizaam. Stukje bij beetje verkocht hij zijn grond. Het grote knelpunt was de verkoop waar nu de Waarbeekschool aanwezig is. Maar het grootste struikelblok was ook het stuk waar de boom op stond. Want deze boom had hij zelf geplant toen hij ongeveer 20 jaar oud was. Na lang hen en weer gehandeld te hebben kon hij bedingen dat bij de verkoop de boom niet gekapt mocht worden en moest blijven staan. Weer overleg tussen Hendrik Jan en de gemeente, want men kon de aan te leggen Twekkelerweg niet gelijk doortrekken. Men moest een wegversmalling bij de boom maken. Een hogere prijs werd Hendrik Jan geboden. Maar de Twentse aard die Hendrik Jan had werd bewaarheid. Hij hield voet bij stuk. "Boom laten staan, aanders geet t feest nich duur!" U ziet op de foto een wegversmalling wat soms moeilijkheden gaf bij tegemoetkomend verkeer. Deze Groothuisboom heeft een groot aantal jaren alles om zich heen zien gebeuren. De bouw van de Waarbeekschool in 1901, binnenkomst van de Duitsers in 1940, de strijders die het Duitse verzet uit de watertoren schoten in 1945, de vaders en moeders die met hun kinderen naar het pretpark de Waarbeek gingen en voetbalsupporters die naar het voetbalveld van Hengelo gingen voor aanmoediging van hun club. Maar alles gaat voorbij, ook dit. Op 12 juli 2010 was het raak. Bij 30C was er een zuidwesterstorm. Dit was te veel voor de hoogbejaarde Groothuisboom. Hij was al enkele keren bijgespijkerd aan de onderzijde. Het was gedaan met de trotse reus, met zijn volle bladerendek kreeg hij de volle laag. Nog geruime tijd bleven de restanten staan. Op 9 maart 2011 werden de laatste resten van de boom weggehaald. Sinds 2017 zijn de geprepareerde stukken overgebracht naar het Watertorenpark. Hier kan men de restanten zien die nog over zijn van de trotse Groothuisboom waarvan ik de foto in 1976 gemaakt heb. De school is omgebouwd tot appartementen en tegenwoordig gemeentelijk monument.
Marinus van Rooy