Chemie
Wat is eigenlijk chemie? Bij de collegevorming in de gemeente Enschede wordt als een van de oorzaken van het mislukken van de onderhandelingen, een gebrek aan chemie opgevoerd, zonder in te gaan op aard en omvang van dit verschijnsel. Chemie is in elk geval een reactie van stoffen op elkaar. Op die manier is de spijsvertering chemie, maar ook de vuurwerkramp.
Natuurlijk weten we wel wat Burgerbelangen Enschede en de informateurs bedoelen met gebrek aan chemie. Het heeft iets te maken met het op elkaar reageren van de Enschedese politici. Het gebrek daaraan dus en daar kun je je veel bij voorstellen. Het vorige college werd gekenmerkt door de tegenstelling coalitie-oppositie. Discussies en (stem-)gedrag verzandden dikwijls in een patstelling, waarbij de meerderheid van de raadsleden zich gedroeg als applausmachine voor het college. Het college van 2010- 2014 vertoonde eenzelfde soort (stem-)gedrag. In dat college voerde de PvdA onder leiding van Marijke van Hees de boventoon, zoals het sinds de oorlog de norm was in Enschede.
In die colleges was er wel chemie; onder druk zetten en macht uitoefenen leiden ook tot reacties. En druk uitoefenen, dat konden die politici wel. Nu wordt geconstateerd dat er geen chemie is. Dat betekent geen positieve, maar ook geen negatieve reactie. Bijbels gezegd: "Gij zijt koud, noch warm. Ik zal u uit mijn mond spugen."
Ik denk dat de informateurs bedoelen, dat er minimaal een relatie gevoeld moet worden om te kunnen communiceren. Dat kan van alles zijn, maar er moet minimaal contact zijn. Noem het vertrouwen, noem het respect, noem het zakelijkheid, noem het de gunfactor. Wil je onderhandelen, dan moet je communiceren. En wil je communiceren dan heb je een basis nodig, waar vanaf je kunt beginnen. Eigenlijk zeggen de informateurs, dat in de Enschedese politiek niet gecommuniceerd wordt.
Marijke van Hees had in 2010 zaterdagmorgensessies. In het openbaar discussieerden Jan en Alleman over de vorderingen van de collegevorming. We vonden dat een vanzelfsprekendheid. In 2014 wou D66 dat kopiëren, maar door diverse factoren, waaronder een niet functionerende informateur, mislukte dit en moest D66 zelf de communicatiekar trekken. Denk niet dat dat een makkie is.
Nu is BBE aan zet en ondanks de goede wil, komt men niet verder dan drie korte speeches in de raadszaal over de vorm, procedures incluis. Over de inhoud communiceert men al helemaal niet in het openbaar. Want de chemie ontbreekt. Weet u wat chemie is? Vertrouwen. Zoals de burger en overheid elkaar niet vertrouwen, zo is dat ook binnen de overheid. De actoren van dit koningsdrama onder leiding van Niels de Eerste vertrouwen elkaar niet.
Als dat het geval is, is niet alleen onderhandelen een moeizame aangelegenheid, maar zeker ook het besturen van een stad. Dan blijft namelijk alleen de mogelijkheid van doordrukken over. En dat hebben we al gehad.
Ik lees net dat de PvdA gaat meeonderhandelen. Zoals gebruikelijk heeft de socialistische achterban voorwaarden voor deelname gesteld; geen bezuinigingen op het sociale domein. Het wordt er niet gemakkelijker op, Niels.
Jan Visser