HENGELO - In de serie 'Uit Het Verleden Van Hengelo' kijken we maandelijks naar een historisch pand of locatie in Hengelo. In deel 7 lezen we over de bevrijding van Hengelo door de geallieerden in 1945.
Drie april 1945, een datum die bij de oudere Hengeloërs in het geheugen aanwezig is, een datum om nooit te vergeten. Het was het einde van vijf jaren oorlog en het begin van een nieuw tijdperk. Voor Hengelo met een verwoeste binnenstad en een bevolking die de tol van honderden mensenlevens had moeten betalen Alvorens door een geallieerd leger van de Duitse Nazi onderdrukking verlost te worden om weer in vrijheid te kunnen leven. Echter zonder de in 1940 tijdens de ''Blitzkrieg'' gesneuvelde Hengelose dienstplichtige soldaten. Ook zonder de Joden die in de vernietigingskampen vermoord waren. En zonder de verzetslieden. Die mensen hebben hun leven gegeven voor onze vrijheid, tegen het onrecht. Eind maart 1945 komen er een groot aantal berichten in Hengelo binnen, Winterswijk en Groenlo bevrijd. Zou Hengelo nog voor Pasen wat op 1 April viel, bevrijd zijn? Men hoopt het vurig, wat versterkt wordt door de overhaast vluchtende Duitsers, op boerenkarren, met handwagens en op fietsen naar de Heimat. Het is 1 april, telefoon uit Haaksbergen en Beckum: Geen kerkdiensten. ''ze komen eraan''. Op 3 april wordt 's morgensvroeg om 9 uur de aanval op Hengelo voorbereid. Hengelo wordt vanuit drie invalshoeken benaderd, vanuit beckum via Usselo, vanuit Boekelo en vanuit Enschede om zo de groep vanuit Oldenzaal te ondersteunen. Ruwweg dus de lijn Oldenzaal-Hengelo. Met een luide knal springen de Oelerbrug, Boekelosebrug en die bij de Waarbeek in de lucht. De groep die via de Bosweg en Driene oprukt ondervind hevige tegenstand bij Hotel Pentrop en Cafe 't Rot aan de Sloetsweg. Geen nood, de boel wordt in brand geschoten. Ook is er verzet vanuit de watertoren aan de watertorenlaan. Tanks met stoottroepen zijn de eersten die Hengelo bereiken, zuiveringstroepen komen daarachter voor verstekelingen die niets gehoord of gezien hebben. Deze worden omgelegd of gevangen genomen. onnodig te zeggen dat de bevrijders met open armen worden ontvangen. In korte tijd hangt op diverse plekken de Nederlandse driekleur aan de gevels. Men danst en springt voor de tanks de bevrijders tegemoet. Soms met gevaar voor eigen leven. Wanneer men de diverse verslagen van de bevrijding naleest is het in Hengelo een grote wanorde geweest, door de enthousiaste bevolking. De bevrijders maken melding dat hun opmars grote vertraging ondervind door de bevolking die op hun tanks en auto's klimt en de bevrijders omhelst. Sigaretten, kauwgom en chocolade vinden gretig aftrek in ruil voor eieren. Het zijn de mannen van de regimenten Dorset en Hampshire die Hengelo met ondersteuning van gemotoriseerde legeronderdelen veroverd hadden. Zij veroveren de harten van de Hengeloërs. Onderduikers en Joden komen tevoorschijn, vlaggen gingen uit en vele voegden zich bij de steeds grotere groep richting centrum. Het is tijd om bovenstaande foto te bekijken wat er te zien is. Een grote groep mensen heeft zich verzameld op het Burgemeester Jansenplein. Diverse auto's rijden richting Thiemsbrug om richting Delden te gaan. Links zien wij wat toen Apotheek Venlet was, later van Leent, nu Stravinsky. Rechts ingang Brinkstraat met Rottingshuis witgoed, nu de twee wezen. Er zijn andere foto's waar de Hengelose bevolking boven op de tanks en auto's geklommen zijn, zwaaiend met vlaggen. Hengeloërs stellen hun woning beschikbaar voor de militair`en voor onderdak als dank voor de bevrijding. 's Avonds is het feest. Muziek klinkt op het Willemsplein uit de luidsprekers van radio Nachtegaal en tot diep in de nacht gaan de beentjes van de vloer. Eerst feest vieren, dan puin ruimen in de binnenstad en dan de wederopbouw ter hand nemen is het motto van de Hengelose bevolking, na vijf jaar van onderdrukking en overheersing door het derde rijk..
Het gaat u goed, tot de volgende keer
Marinus van Rooij