Hengelo: groot dorp en een echte stad

Hengelo; de één noemt het een groot dorp, de ander vindt het een echte stad. Juist die combinatie is de kracht van Hengelo met haar vele uiteenlopende wijken. In de van oudsher techniekstad is Klein Driene één van die wijken. De geschiedenis van Hengelo door Gerrit ter Welle van Museum Hengelo.

Hengelo - Klein Driene, een typische jaren 50 buurt, behoort tot Wijk 02 Noord. Van oorsprong is de buurt grondgebied van ‘de marke Klein-Driene’ van de gemeente Weerselo. En juist in dit gebied werd in 1865 de spoorlijn Almelo-Salzbergen aangelegd. Ongeveer een kwart eeuw later werd het grondgebied ten behoeve van de noodzakelijke uitbreiding van Hengelo door Weerselo aan Hengelo afgestaan.

Nederland had veel oorlogsschade en weinig geld om de opbouw te betalen. In het Noodvolkshuisvestingsbesluit van 1945 verlaagt de regering bewust de kwaliteitseisen voor woningen. Het uitgangspunt daarbij was als ze maar snel staan en minimaal tien jaar mee zouden gaan. Ironisch genoeg gaan ze veel langer mee. Voor de bouwindustrie een unieke kans om haar intrede te doen. Het ging niet meer om de bouw van individuele woningen, maar om complete wijken. De toch al krappe woningmarkt kwam onder zware druk van de explosieve bevolkingsgroei te staan. Het noodzaakt de regering om fors in te zetten op meer industriële productie, waardoor veel onderdelen van de af te bouwen flats in werkplaatsen werden vervaardigd. De montage volgde op de bouw zelf.

De enorme ontwikkeling in de stedenbouw is goed af te lezen aan de wijk Klein Driene. Aanvankelijk bestond er een vooroorlogs opgesteld plan met de bouw van uitsluitend eengezinswoningen. Maar de overheid greep in en eiste dat de dichtheid van de bebouwing vele malen groter moest worden. In korte tijd zou een wijk verrijzen met eengezinswoningen, etagewoningen, onder- en bovenwoningen en bejaardenwoningen.

Eén van de toonaangevende architectenbureaus in de jaren 50 en 60 is het bureau van Van den Broek en Bakema. Zij zijn grote voorstanders van een architectuur die zou passen bij de nieuwe, naoorlogse samenleving. Jaren later, in de jaren 80 en 90, ondergaat de wijk een grootscheepse renovatie, die zich niet tot woningen beperkt. Want ook speelvoorzieningen, parkeerplekken en groen krijgen ruim aandacht. Mede daardoor is Klein Driene binnen de gemeente Hengelo een mooie wijk. Voor menigeen zelfs een aantrekkelijke wijk om te wonen.

Over de wijk Klein Driene is veel te lezen in het boekje ‘Architectuur in Hengelo - thuis in de stad’. Enkele jaren geleden heeft het Bewonersoverleg Klein Driene - De Noork een verjaardagskalender uitgegeven met historische foto’ s van onder meer kleuterschool Pinkeltje, de Mozartlaan en speeltuin ‘t Vogelkwartier. De kalender is bij Museum Hengelo te koop voor 1 euro. Meer weten over de geschiedenis van Hengelo, bezoek dan Museum Hengelo, Beekstraat 51. (info@museumhengelo.nl).